WTA 2010-1

In de klinische praktijk worden vaak planningsproblemen gezien bij mensen met autismespectrumstoornissen (ASS). In neuropsychologisch onderzoek worden taken afgenomen om planningsproblemen te objectiveren. Er zijn verschillende manieren om planningsproblemen vast te stellen. In dit artikel worden de volgende vragen aan de orde gesteld: 1) Zijn er bij mensen met ASS planningsproblemen? 2) Zo ja, met welke planningstest worden de meest eenduidige bevindingen gedaan? Uit zowel de kwalitatieve als de kwantitatieve analyse kwam naar voren, dat er inderdaad planningsproblemen zijn bij mensen met ASS. Daarnaast werd duidelijk, dat de zogenaamde “tower” taken de planningsproblemen goed in kaart kunnen brengen met uitzondering van de “Stockings of Cambridge”. Bij het vaststellen van planningsproblematiek bij mensen met ASS is het goed om te realiseren dat niet iedere planningstaak even geschikt is voor deze doelgroep.

Op 12 maart 2010 vond in Rotterdam al weer het
10e Nationaal Autisme Congres plaats. Een prachtig palet
aan nationale en internationale sprekers bij dit lustrumcongres,
wederom met een enorme opkomst.
NVA-directeur Fred Stekelenburg kreeg van dagvoorzitter
professor dr. Herman van Engeland als eerste het
woord. Hij maakte van de gelegenheid gebruik om op
te roepen tot een uitgebreider benutten van beschikbare
kennis van ervaringsdeskundigen zoals mensen met
autisme en hun partners en familieleden in wetenschappelijk
onderzoek en daarnaast tot uitgebreider verspreiden
van de wetenschappelijke bevindingen. Het WTA is daartoe
een goed platform.

ADHD en PDD-NOS zijn ontwikkelingsstoornissen die in de praktijk moeilijk van elkaar te onderscheiden zijn door een overlap in symptomen. Daarnaast worden beide stoornissen in verband gebracht met tekortkomingen in de executieve functies (zogenaamde ‘controlefuncties’). Eén van die executieve functies is het steeds controleren van het eigen gedrag op fouten en het controleren van feedback uit de omgeving. De uitkomsten van dit proefschrift geven aanwijzingen dat kinderen met deze ontwikkelingsstoornissen van elkaar te onderscheiden zijn in hun psychofysiologische reacties op het verwerken van fouten en feedback. In dit onderzoek werd gebruik gemaakt van hersenpotentialen en kortdurende hartslagveranderingen. De uitkomsten wijzen eenduidig op specifieke tekortkomingen in de verwerking van fouten en feedback bij kinderen met ADHD en een gunstige werking van medicatie (Methylfenidaat). Hoewel kinderen met PDD-NOS in hun gevoeligheid voor fouten veel meer lijken op de gezonde controle kinderen, lijken zij wel minder gevoelig te zijn voor negatieve feedback over hun prestaties.

Geachte lezers,

Dit nummer opent met een bijdrage van Hilde Geurts en Laura Bringmann inzake planningsvaardigheden bij kinderen met autismespectrumstoornissen. Het manuscript biedt een fraai overzicht van tal van neuropsychologische planningstaken en de gerapporteerde
resultaten.

De lezing werd gehouden door drs. Anne In ’t Velt - Simon Thomas en dr. Audrey Mol, Centrum Autisme Leiden en opgetekend door de redactie van het WTA.

In ons artikel (WTA,3,2008) beschreven we een verkennend onderzoek naar normaal tot hoger begaafde vrouwen met autisme, tot dan toe een onderbelichte subgroep. Daartoe analyseerden we de dossiers van 44 vrouwen die in de afgelopen jaren zijn aangemeld bij Centrum Autisme Leiden en die pas op volwassen leeftijd zijn gediagnosticeerd met een vorm van autisme.