WTA 2016-4

Doel. Het ontwikkelen van een oudervragenlijst (de VSCG) om vroeg sociaal communicatief gedrag te meten bij kinderen met autisme. Methode. Een normgroep (n= 1230) en een klinische groep (autisme met of zonder ontwikkelingsachterstand, n = 108) participeerden in dit onderzoek. Resultaten. De interne consistentie en de test-hertestbetrouwbaarheid van de VSCG zijn goed. Er kunnen drie PCA-factoren onderscheiden worden: gericht op 'taal en symbolisatie', 'aandacht volgen' en 'wijzen'. Er is een sterk lineair verband tussen leeftijd en de VSCG-totaalscore; rond 24 maanden is er bij de normkinderen sprake van een plafondeffect. Er zijn normscores berekend voor verschillende leeftijdsgroepen; geslachtsnormen hoefden niet te worden berekend. Kinderen met autisme hebben significant lagere scores dan de normgroep; kinderen met autisme en een ontwikkelingsachterstand scoren het laagst. Op vijfjarige leeftijd is de VSCG nog steeds onderscheidend bij kinderen met autisme. Conclusie. Met 92 vragen plus een aantal deelvragen (invultijd ongeveer 20 minuten) kan het instrument een waardevolle aanvulling zijn voor het diagnostisch proces bij jonge kinderen met autisme.

Ook kinderen met autisme (in dit artikel over emotie regulatie bij kinderen met autisme beperken wij ons tot de groep met normale cognitieve vermogens, dus een IQ hoger dan 80) hebben behoefte aan sociale contacten, aan vriendschappen. Mogelijk is de invulling hiervan anders, of zijn de verwachtingen in een vriendschapsrelatie anders dan bij kinderen zonder autisme. Dat neemt niet weg dat er wel de wens is tot. Zeker in de puberteit gaat deze wens tot meer intimiteit met leeftijdsgenoten een steeds belangrijkere rol spelen, als de aandacht voor bijvoorbeeld sociale steun zich gedeeltelijk verlegt van ouders naar vrienden (Brown, Bakken, Ameringer, & Mahon, 2008).

Doel. Het onderzoeken van ervaringen en aanbevelingen van jongeren met autisme, hun ouders en professionals bij de transitie van kinder- en jeugdpsychiatrie (KJP) naar volwassenenpsychiatrie (VWP). Methode Online survey, semi-gestructureerde interviews en focusgroep. Van alle respondenten die een online enquête invulden (n=518) werkten 140 zorgverleners (27%) met jongeren met autisme. Daarnaast zijn 10 professionals die dagelijks werken met jongeren met autisme, 9 jongeren met autisme en 2 ouders geïnterviewd en is met naasten en ervaringsdeskundigen een focusgroep gehouden. Voor de analyse van kwalitatieve data is thematische analyse toegepast. Resultaten Voor diverse betrokkenen in de interviews is de overdracht van KJP naar VWP geen duidelijke gebeurtenis, maar een vaag begrip in een onoverzichtelijk en complexe levensfase. Ervaringen van jongeren met autisme met de transfer van KJP naar VWP zijn positiever wanneer ouder(s) nauw betrokken zijn bij het proces. Problemen hangen samen met beschikbaarheid van - en toegang tot - gewenste zorg, zelfstandigheid van jongere, afstemming tussen KJP en VWP, juridische barrières, voorbereiding en begeleiding bij transitie. Jongeren met autisme en hun ouders pleiten voor continuïteit van begeleiding bij psychosociale en maatschappelijke uitdagingen, zelfstandigheidsbevordering en minder financiële en organisatorische belemmeringen. Alle geïnterviewden willen kortere lijnen tussen school, zorg, jongere en ouders, en pleiten voor ouderbetrokkenheid en begeleiding.

Focus op Werk is een arbeidsrehabilitatieprogramma gericht op werkbehoud van mensen met autisme. Middels individuele trajectbegeleiding en gezamenlijke gesprekken met de werkgever eventueel gecombineerd met behandeling en/of groepsbijeenkomsten met lotgenoten wordt gezocht naar oplossingen voor de ervaren problemen op de werkvloer. De arbeidsbegeleiding is gebaseerd op het Individuele Plaatsing en Steun model. De betrokkenen - deelnemers, werkgevers, hulpverleners en trajectbegeleiders - zijn erg positief over deze ondersteuning op maat. Zij zien dat Focus op Werk leidt tot concrete werkaanpassingen. Verschillende effecten zijn volgens hen zichtbaar in de werksituatie; onder meer een positievere werkbeleving, verbeterd arbeidsfunctioneren en lagere kans op langdurige uitval in het arbeidsproces.

Doel. Nagaan of studenten met autisme zwak zijn in hun lees- en schrijfvaardigheid. Methode. Een groep van studenten met autisme (n = 26) en een controlegroep (n = 52) voerden tal van lees, spelling en schrijfvaardigheidtest uit. groepen werden op hun scores vergeleken. Resultaten. Studenten met autisme zijn zwakker in het lezen van Nederlandse woorden en pseudowoorden maar sterker in het lezen van Engelse woorden. De groepen verschillen niet in spelling en schrijfvaardigheid. Conclusie. De bevindingen vragen om een bijzondere aandacht voor en een speciale aanpak van lees- en schrijfproblemen bij personen met autisme.